Schiermonnikoog, een beknopte geschiedenis door Hilbert de Vries
Een beknopt overzicht over de geschiedenis van het eiland Schiermonnikoog.
Het wil een eerste (inderdaad: beknopte) kennismaking zijn met het eiland. Verdere kennismaking kunt u vinden in de, eveneens beknopte, literatuuropgave.
Schiermonnikoog: een eiland met een aantal karakteristieken.
Bij het naderen van het eiland – of dat nu is per veerboot, per eigen boot of (wad)lopend- is er iets dat altijd direct opvalt. Er staan twee torens op Schiermonnikoog en het lijken wel twee vuurtorens! Wel, dat waren het oorspronkelijk, in 1854, ook! Nu is alleen de Noordertoren nog vuurtoren- hoe het precies zit leest u in dit boekje!
Als je dan op Schiermonnikoog komt zijn er nog twee zaken die horen bij de karakteristieken van het eiland.
Dat zijn de walviskaak bij de Willemshof (geplaatst in 1951) en het beeld van de monnik in de Willemshof (geplaatst in 1961).
Maar er is nog een karakteristiek en die valt pas op als men door het dorp wandelt. Dat is de opbouw van het oude dorp, in het begin van de 18e eeuw; de drie straten – hier streken geheten – zijn aangelegd van west naar oost en liggen dus min of meer parallel aan elkaar.
Vandaar deze vier karakteristieken op het omslag van dit boekje:
twee vuurtorens, de walviskaak de monnik en en plattegrond van het oude dorp.
Het boekje van 40 pagina’s op A5-formaat is te koop via de webwinkel en in het Koningshuis tijdens de openingstijden woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag van 14:30-17 uur.
Twee vuurtorens ?! op Schiermonnikoog door Tom de Neef
Vuurtorens zijn bakens ter oriëntatie. Ze zijn gebouwd voor de scheepvaart. Maar ook voor landrotten hebben ze een speciale betekenis. Meer dan andere torens stralen ze standvastigheid uit. Ze staan er om te blijven. Dat is ook precies wat je beseft als je er omheen loopt. Ze stralen rust en betrouwbaarheid uit. Vooral ’s nachts, als je de gelegenheid hebt om van onder naar de stralen boven je te kijken. Het gestage draaien biedt zekerheid, als een tikkende klok.
Vuurtorens zijn vaak hoogstandjes van techniek. Gebouwd op moeilijk te bereiken plekken, onbeschermd en bestand tegen harde wind. De meeste staan er al 150 jaar of langer.
Dat Schiermonnikoog een vuurtoren heeft, spreekt vanzelf. De meeste waddeneilanden hebben er een, ook in Duitsland en Denemarken. Maar waarom heeft Schiermonnikoog er twee? Was er behoefte aan standvastigheid of meer betrouwbaarheid? De witte toren gaat nu door het leven onder verschillende namen, zoals ‘witte toren’,’zuidertoren’ of ‘watertoren’. De witte toren was vroeger ook een vuurtoren. Daarmee was Schiermonnikoog het enige waddeneiland met twee vuurtorens. Intrigerend. Fascinerend is dat veel mensen – ook op het eiland – niet weten hoe dat zo is ontstaan. Daar gaat het begin van dit boekje over.
De omgeving van een vuurtoren – op zee – is allesbehalve stabiel. Te beginnen met het getij: binnen zes uur verandert de wereld dramatisch, min of meer herhaalbaar. Op wat langere termijn ontstaaner ook serieuze veranderingen in de ligging van geulen en banken. Als daar al een regelmaat in zit, dan is dat vaak niet zichtbaar binnen één generatie. Die veranderingen krijgen ook aandacht in dit boekje.
Tenslotte kijken we naar de bakens op het water die nodig zijn voor schepen om te kunnen navigeren tussen de gevaren die er zijn, zoals ondieptes en wrakken. Veel inzichten daarover kun je meteen testen tijdens een overtocht met de veerboot.
Het boekje van 48 pagina’s is te koop via de webwinkel en in het Koningshuis tijdens de openingstijden woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag van 14:30-17 uur.